आरोग्य

Mulvyadh Upay | ही आहेत मूळव्याधची कारणे, असा करा बचाव आणि उपचार

home remedies for piles treatment in marathi

मूळव्याध वेदनादायक असण्याबरोबरच लाजिरवाणे देखील आहेत. मुळव्याध झाल्यावर तो झाल्याचा अनेक लोकांना सांगायला सहसा लाज वाटते.

मूळव्याध हा त्या आजारांपैकी एक नाही, जो स्वतःच बरा होतो, उलट दुर्लक्ष केल्याने तो आणखी त्रासदायक होतो. त्यामुळे शक्य तितक्या लवकर त्यावर उपचार (Mulvyadh Upay) करणे महत्वाचे आहे.

रुग्णाला मूळव्याधचे उपचार योग्य वेळी करून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. मूळव्याधवर वेळीच उपचार न केल्यास वेदना खूप वाढतात.

ही एक अनुवांशिक समस्या देखील आहे. कुटुंबातील कोणाला हा त्रास झाला असेल तर कुटुंबातील इतर व्यक्तीलाही हा त्रास होण्याची शक्यता असते.

मूळव्याध ग्रस्त रूग्णांनी जलद, चांगले आणि प्रभावी परिणामांसाठी घरगुती उपायांचे (mulvyadh komb upay in marathi) पालन केले पाहिजे.

मूळव्याध चे प्रकार काय आहेत? Types if Piles in Marathi

मूळव्याधला Piles किंवा Hemorrhoids असेही म्हणतात. यामध्ये गुदद्वाराच्या आत किंवा बाहेर आणि गुदाशयाच्या खालच्या भागात सूज येते.

यामुळे, गुदद्वाराच्या आत आणि बाहेर किंवा कोणत्याही एका ठिकाणी चामखीळ तयार होतात. सुमारे 60 टक्के लोकांना त्यांच्या आयुष्याच्या काही टप्प्यावर मूळव्याधची समस्या असते.

मूळव्याधाचे दोन प्रकार आहेत:- 

अंतर्गत मूळव्याध आणि बाह्य मूळव्याध

अंतर्गत मूळव्याध

या प्रकारच्या मूळव्याध मध्ये वेदना होत नाही. यामध्ये गुदद्वाराच्या आत कोंब असतात. शौचाच्या वेळी थोडं थोडं रक्‍त विष्ठेसोबत टपकते किंवा अणूकरणाच्या स्वरूपात येऊ लागते.
शौचास गेल्यावर कोंब स्वतःच आत जातात. गंभीर स्थितीत हाताने दाबूनही आत जात नाही. अशा प्रकारच्या मूळव्याधांवर त्वरित उपचार करणे खूप गरजेचे आहे.

या प्रकारच्या मूळव्याधांमध्ये पोटाचा त्रास जास्त होतो. बद्धकोष्ठता आणि गॅसची समस्या कायम राहते. यामध्ये चामड्यांमध्ये रक्तस्त्राव होत नाही. यामध्ये कोंब बाहेर सहज दिसू शकतात. त्यांच्यामध्ये वारंवार खाज सुटते आणि जळजळ होते. 

बाह्य मूळव्याध

या प्रकारच्या मूळव्याध मध्ये सुरुवातीच्या टप्प्यात त्रास होत नाही, पण सततच्या अस्वस्थ खाण्याच्या सवयी आणि बद्धकोष्ठतेमुळे ते फुगतात त्यांच्यामध्ये रक्त जमा होते आणि सूज येते.

यामध्ये असह्य वेदना होतात आणि रुग्ण वेदनेने रडू लागतो. मलत्याग करत असताना रुग्णाला वेदना होत राहतात आणि त्यानंतरही. त्याला नीट चालता येत नाही, बसायलाही त्रास होतो. 

मूळव्याधची लक्षणे काय आहेत? – Symptoms of Piles in Marathi

अनेक वेळा जर मूळव्याध गंभीर अवस्थेत पोहोचला नसेल तर तो 4-5 दिवसात स्वतःच बरा होतो, परंतु रोग जसजसा तो वाढत जातो तसतशी खालील लक्षणे दिसू शकतात:

  1. गुदद्वाराभोवती कडक गाठ असल्यासारखे वाटते. त्यात वेदना होतात, रक्तही येऊ शकते.
  2. शौच करूनही पोट साफ न झाल्याची भावना.
  3. शौच करताना जळजळीत लाल, चमकदार रक्त येणे.
  4. शौच करताना अत्यंत वेदना..
  5. शखाज सुटणे, लालसरपणा आणि गुदद्वाराभोवती सूज येणे.
  6. शौचास दरम्यान श्लेष्मल स्त्राव.
  7. वारंवार विष्ठा जाण्याची इच्छा, परंतु शौचाच्या वेळी विष्ठा जात नाही.

या लक्षणांकडे अजिबात दुर्लक्ष करू नका. शक्य तितक्या लवकर डॉक्टरांकडे जा आणि मूळव्याधांवर उपचार करा. 

हे सुद्धा वाचा – सरोगेट आई म्हणजे काय?

मूळव्याध होण्याची कारणे काय आहेत?- Causes of Piles in Marathi

मुळव्याधांना आयुर्वेदात ‘अर्ष’ म्हणतात. हे वात, पित्त आणि कफ या तीन दोषांच्या दूषिततेमुळे होते. म्हणून त्याला त्रिदोष रोग म्हणतात.

काही लोकांमध्ये हा रोग पिढ्यानपिढ्या दिसून येतो, परंतु काहींमध्ये तो इतर कारणांमुळे देखील होतो, ती कारणेखालीलप्रमाणे आहेत:-

  1. काही लोकांना आपल्या कामामुळे तासन्तास उभे राहावे लागते जसे कि बस कंडक्टर, ट्रॅफिक पोलिस इत्यादी . यासोबत ज्यांना जड वजन उचलावे लागते. या लोकांना मुळव्याध होण्याचा धोका जास्त असतो..
  2. शबद्धकोष्ठता हे देखील मूळव्याध होण्याचे एक प्रमुख कारण आहे. बद्धकोष्ठतेमध्ये, मल कोरडा आणि कडक असतो, ज्यामुळे व्यक्तीला मल जाणे कठीण होते. बराच वेळ शांत बसावे लागते. या कारणास्तव, तेथील रक्तवाहिन्यांवर दाब पडतो आणि त्या फुगतात आणि लटकतात, ज्याला कोंब असे म्हणतात./li>
  3. शतळलेले आणि मसालेदार अन्न जास्त खाणे.
  4. योग्य शौचास न होणे.
  5. फायबर युक्त अन्नाचे कमी सेवन.
  6. शप्रसूतीदरम्यान गुदद्वाराच्या भागावर दाब पडल्यामुळे महिलांमध्ये मूळव्याध होण्याचा धोका असतो.
  7. आळस किंवा कमी शारीरिक क्रियाकल्प.
  8. धूम्रपान आणि मद्यपान.
  9. नैराश्य.

मूळव्याध वर घरगुती उपाय काय आहेत? – Mulvyadh Upay in Marathi Ayurvedic

कोरफड वापरा

कोरफडीतील दाहक-विरोधी आणि औषधी गुणधर्म मूळव्याधची जळजळ कमी करतात आणि बद्धकोष्ठतेचा त्रास कमी करतात. हे अंतर्गत आणि बाह्य दोन्ही मूळव्याधांवर उपचार करण्यासाठी फायदेशीर आहे.

गुदद्वाराच्या बाहेरील चामखीळांवर कोरफड जेल लावा. हे जळजळ आणि खाजेला शांत करते.

200-250 ग्रॅम कोरफडीचा लगदा खा. यामुळे बद्धकोष्ठता होणार नाही आणि मल निघणे सोपे होईल.

ऍपल व्हिनेगर वापरा

ऍपल सायडर व्हिनेगर त्याच्या तुरट गुणधर्मांमुळे रक्तवाहिन्या आकुंचन करण्यास मदत करते. अंतर्गत मूळव्याध मध्ये, एक ग्लास पाण्यात एक चमचा सफरचंद सायडर व्हिनेगर घाला आणि दिवसातून दोनदा प्या.

बाह्य मूळव्याध च्या बाबतीत, सफरचंद सायडर व्हिनेगरमध्ये कापूस भिजवा आणि गुदद्वारात ठेवा. यामुळे जळजळ आणि खाज सुटण्यापासून आराम मिळेल.

ऑलिव्ह ऑइल चा वापर

ऑलिव्ह ऑइलमध्ये दाहक-विरोधी गुणधर्म असतात. त्यामुळे रक्तवाहिन्यांमधील सूज कमी होते. मूळव्याधीवर ऑलिव्ह ऑईल हा एक रामबाण उपड्या आहे.

बदाम तेल चा वापर

कापसाचा गोळा शुद्ध बदामाच्या तेलात बुडवून मूळव्याधीतील चामखीळांवर लावा. त्यामुळे जळजळ आणि चिडचिड कमी होते.

नारळ चा वापर

नारळाच्या जटा ना जाळून राख किंवा भस्म बनवा. ती राख ताज्या मठ्ठ्यात मिसळा आणि नियमितपणे सकाळी रिकाम्या पोटी प्या.

अंजीर चा वापर

एका ग्लास पाण्यात तीन अंजीर भिजवा. सकाळी रिकाम्या पोटी याचे सेवन केल्याने मूळव्याध कमी होण्या मदार होते.

जीरा चा वापर

बाह्य मूळव्याधात दुखत असेल आणि जळजळ होत असेल तर पाण्यात जिरे बारीक करून पेस्ट बनवा आणि ती चामखीळ भागावर लावा.
अंतर्गत मूळव्याध मध्ये जिरे भाजून साखरेसोबत बारीक करा. दिवसातून 2-3 वेळा 1-2 ग्रॅम प्रमाणात मठ्ठ्यासोबत प्या.  

औषधे – Mulvyadh Cream

स्मूथ क्रीम हे मूळव्याध आणि फिशरच्या लक्षणांपासून आराम देण्यासाठी वापरले जाणारे टॉपिकल मलम आहे. या क्रीम च्या मदतीने, मूळव्याध आणि फिशरची लक्षणे खूप लवकर दूर होतात.

कधीकधी ऍनेस्थेटिकच्या च्या रूपात देखील स्मूथ क्रीम वापरली जाते. स्मूथ क्रीम हे कॅल्शियम डोबेसिलेट, हायड्रोकोर्टिसोन, लिग्नोकेन आणि झिंकचे संयोजन आहे.

एक्जिमा, सोरायसिस, कीटकांच्या चाव्याची प्रतिक्रिया आणि वाढलेल्या रक्तवाहिन्यांसाठी देखील स्मूथ क्रीम वापरली जाते.

तुमच्या डॉक्टरांनी या क्रीम चा जो Dose व अवधी सांगितलं आहे त्याच प्रमाणे हे क्रीम वापरावे,.

हे औषध लावण्यापूर्वी प्रभावित क्षेत्र स्वच्छ आणि कोरडे करा आणि औषध वापरण्यापूर्वी आणि लावल्या नंतर आपले हात स्वच्छ धुवा.

हे औषध तुम्ही दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून amazon वरून online देखील मागवू शकता

मूळव्याध टाळण्याचे उपाय काय आहेत?- Mulvyadh Gharguti Upay 

Piles Treatment at Home in Marathi – तज्ज्ञांच्या मते, देशातच नाही तर जगभरातही अनेक लोक या आजाराने त्रस्त आहेत, अशा परिस्थितीत काही गोष्टींची काळजी घेऊन आपण यापासून बचाव करू शकतो.

  1. धूम्रपान आणि मद्यपान यांसारख्या वाईट खाण्याच्या सवयी टाळा.
  2. जेवणात मसालेदार आणि गरम तिखट पदार्थ खाऊ नका.
  3. पोटाशी संबंधित आजार टाळा.
  4. बद्धकोष्ठतेची समस्या हे मूळव्याधचे मुख्य कारण आहे, त्यामुळे शरीरात बद्धकोष्ठता होऊ देऊ नका.
  5. फउन्हाळ्यात पाण्याच्या टाकीतील पाणी दुपारी गरम होते, अशा पाण्याने गुदद्वार धुणे टाळावे.  

मूळव्याध मध्ये काय खाणे टाळावे?

जर एखाद्या व्यक्तीला मूळव्याधचा त्रास होत असेल तर त्याने खालील पदार्थ खाणे टाळावेत.

प्रक्रिया केलेले मांस

प्रक्रिया केलेल्या मांस मध्ये खूप प्रेसेर्वटिव्ज़ जोडले असतात, त्यामुळे एखाद्या व्यक्तीच्या पचनसंस्थेवर खूप हानिकारक प्रभाव पडू शकतो.

पॉलिश तांदूळ

पॉलिश केलेला तांदूळ जो पूर्णपणे पांढरा असतो ज्यात फायबर आणि पोषण तत्वांची कमी असते. तांदूळ पॉलिश केल्यावर त्यात स्टार्च add केला जातो ज्यामुळे बद्धकोष्ठता होऊ शकते.

तळलेले अन्न

तळलेले पदार्थ खाणे टाळा कारण ते पोषक तत्वांनी कमी आणि यकृतासाठी हानिकारक असतात.

दुग्धव्यवसाय

जर एखाद्या व्यक्तीला स्किम दूध पिण्याची सवय असेल तर त्यामुळे बद्धकोष्ठता होऊ शकते जे मूळव्याध समस्या असलेल्या व्यक्तीसाठी चांगले नाही.

कॅफिनयुक्त अन्न

मूळव्याधची समस्या असलेल्या व्यक्तीने चहा, कॉफी आणि कोला सारखी पेये पूर्णपणे टाळावीत.

मुळव्याध संबंधी अनेकदा विचारले जाणारे प्रश्न

केवळ शस्त्रक्रियेने मूळव्याध बरा करणे शक्य आहे का?
मुळव्याधवर शस्त्रक्रिया हा एकमेव उपचार आहे, पण हे खरे नाही. वेळेवर उपचार, उत्तम जीवनशैली याने हा आजार बरा होऊ शकतो.

मूळव्याधमुळे इतर कोणते रोग होतात?
मूळव्याध मध्ये जास्त रक्तस्त्राव झाल्यामुळे शरीरात रक्त कमी होऊ शकते. व्यक्तीला अशक्त वाटू लागते. हा रोग दीर्घकाळ टिकून राहिल्याने आणि उपचाराचा अभाव यामुळे हे कोलोरेक्टल कॅन्सरचेही कारण बनू शकते. त्यामुळे लक्षणे दिसताच मूळव्याध वर उपचार करा.

शस्त्रक्रियेनंतर मूळव्याध पुन्हा होऊ शकतो का?
आधुनिक वैद्यकशास्त्रात शस्त्रक्रिया हा एकमेव उपाय असून, शस्त्रक्रियेनंतरही हा आजार पुन्हा होतो. त्यामुळे घरगुती उपाय आणि उत्तम जीवनशैली अंगीकारली पाहिजे. यामुळे मूळव्याध पुन्हा होण्याची शक्यता खूप कमी होते.

हे सुद्धा वाचा –

लघवी साफ होण्यासाठी ०९ प्रभावी घरगुती उपाय

Aldigesic P उपयोग, दुष्परिणाम (संपूर्ण माहिती) | Aldigesic P Tablet Uses in Marathi

सार्डिन माशांची संपूर्ण माहिती 

वेलची खाण्याचे दुष्परिणाम आणि खबरदारी

Menopause Meaning Marathi – रजोनिवृत्ती : लक्षणे, कारणे, उपचार (संपूर्ण माहिती)

‘वेलची’चे नियमित सेवन करा आणि ‘या’ आजारांना दूर पळवा!

Avatar

teamdeeplyquote

About Author

डिपली मराठी - मराठी मध्ये माहिती ! आमचे उद्दीष्ट मराठी ब्लॉगिंगमध्ये मोलाचे योगदान देणे हे आहे. या ब्लॉगवर आपल्याला थोर लोकांचे विचार, महापुरुषांची चरित्रे, आरोग्याशी संबंधित उत्तम माहिती, अभ्यासाशी संबंधित लेख अशी अनेक प्रकारची मनोरंजक माहिती मराठी मध्ये भेटेल.

Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

डिपली मराठी ब्लॉग मध्ये आपले स्वागत आहे !