मसूर डाळ खाण्याचे फायदे आणि तोटे – All About Lentils (Masoor Dal) in Marathi
Lentils in Marathi – मसूर डाळ गेल्या काही दशकांमध्ये त्याच्या खास फायद्यांमुळे भारतीय जेवणाचा एक महत्त्वाचा भाग बनली आहे. एक वाटी मसूर डाळ संपूर्ण जेवणाच्या पौष्टिक आणि आहाराच्या गरजा पूर्ण करते. मसूर डाळ हि बनवायला सोपी व इतर सर्व डाळींपेक्षा सर्वात स्वादिष्ट मानली जाते.
मसूर डाळ हा मराठी लोकांच्या आहाराचा अविभाज्य भाग आहे. रोज एक वाटी मसूर खाणे आरोग्यासाठी फायदेशीर मानले जाते. शाकाहारी लोकांसाठी मसूर हा प्रथिनांचा उत्तम स्रोत आहे. केवळ प्रथिनेच नाही तर झिंक, कॅल्शियम, प्रथिने, फोलेट इत्यादी घटक मसूर डाळींमध्ये चांगल्या प्रमाणात आढळतात. मसूर डाळ केवळ आपल्या शरीराला आवश्यक जीवनसत्त्वे आणि खनिजे पुरवत नाहीत तर ते आपल्या शरीराला अनेक आरोग्य समस्यांपासून वाचवण्यास मदत करतात
मसूर डाळीचे औषधी गुणधर्म तुम्हाला माहीत नसतील तर त्याची माहिती देण्यासाठी डीपली मराठी ने हा लेख आणला आहे. या लेखात आपण मसूर डाळीचे फायदे समझून घेणार आहोत. यासोबतच मसूर डाळ बनवण्याची पद्धत आणि मसूर डाळ खाण्याचे तोटेही या लेखात आपण जाणून घेणार आहोत आहेत.
मराठी मध्ये मसूर चा अर्थ – Lentils Meaning in Marathi
“मसूर” हा शब्द सामान्यत: लहान, गोलाकार आणि हिरव्या किंवा तपकिरी रंगाच्या शेंगांच्या प्रकारास सूचित करतो. मसूर हा एक सामान्य खाद्यपदार्थ आहे आणि बहुतेकदा सूप, स्ट्यू आणि इतर पदार्थांमध्ये वापरला जातो. त्यामध्ये प्रथिने आणि फायबरचे प्रमाण जास्त आहे आणि ते अनेक जीवनसत्त्वे आणि खनिजांचे चांगले स्रोत आहेत.
मसूर या एक प्रकारचा शेंगा आहे,याच्या बिया लहान, भिंगाच्या आकाराच्या असतात जे हिरव्या, तपकिरी आणि लाल रंगांसह विविध रंगांमध्ये येतात. मसौर हे जगातील अनेक भागांमध्ये मुख्य अन्न आहेत आणि त्यांच्या उच्च प्रथिने आणि फायबर सामग्रीसाठी ओळखले जातात.
मसूर डाळी चे औषधी गुणधर्म – Ingredients found in lentils in Marathi
एक कप मसूर डाळीमध्ये 230 कॅलरीज, सुमारे 15 ग्रॅम आहारातील फायबर आणि सुमारे 17 ग्रॅम प्रथिने असतात. लोह आणि प्रथिने समृद्ध असल्याने, ही डाळ शाकाहारींसाठी एक आदर्श पर्याय आहे. वेगवेगळ्या चवीमुळे आणि आहारातील फायद्यांमुळे याचा समावेश तुमच्या संतुलित आहारात नक्की करायला हवा.
मसूर डाळ तुमच्या आरोग्यासाठी का चांगली आहे? – Why is Masoor Dal Good for Your Health?
मसूराचे सेवन शरीरासाठी फायदेशीर ठरू शकते. मसूर डाळ हे केवळ एक लोकप्रिय पौष्टिक अन्न नाही तर ते उर्जेचा एक चांगला स्रोत देखील आहे. त्यात सूक्ष्म पोषक घटक असतात आणि प्रीबायोटिक कार्बोहायड्रेट्स देखील असतात. प्रीबायोटिक कार्बोहायड्रेट्स हे पचण्यास सोपे असतात.
संशोधनात असे आढळून आले आहे की प्रीबायोटिक कार्बोहायड्रेट्स आणि आहारातील फायबर समृद्ध असलेले अन्न लठ्ठपणा, कर्करोग, हृदयरोग आणि मधुमेह यांसारख्या असंसर्गजन्य रोगांचा धोका कमी करू शकतात. या आधारावर, असे मानले जाऊ शकते की मसूरचा वापर आरोग्य वाढविण्यासाठी आणि सुरक्षित ठेवण्यासाठी प्रभावी ठरू शकतो.
खाली आम्ही मसूर खाण्याचे फायदे तपशीलवार वर्णन केले आहेत.
मसूर डाळ खाण्याचे फायदे – Benefits of Lentils in Marathi
वजन कमी करण्यासाठी
भूक वाढणे हे वजन वाढण्याचे मुख्य कारण असू शकते, कारण जेव्हा एखादी व्यक्तीला खूप भूक लागते तेव्हा ती व्यक्ती प्रेमापेक्षा जास्त अन्नाचे सेवन करते त्यामुळे वजन वाढण्याचा धोका अधिक वाढतो.
मसूर दाली मध्ये फायबर आणि प्रोटीनचे प्रमाण भरपूर असल्यामुळे हे खाल्ल्यावर भूक लगेच भागते आणि वजन वाढण्याची समस्या टाळता येते. लक्षात ठेवा वजन कमी ठेवण्यासाठी मसूर खाण्यासोबतच सतत व्यायाम करणे देखील आवश्यक आहे.
कमजोरी दूर करते
शारीरिक कमजोरी दूर करण्यासोबतच मसूर रक्त वाढवण्याचेही काम करते. अशा परिस्थितीत ज्या व्यक्तीच्या शरीरात अशक्तपणा किंवा रक्ताची कमतरता असेल त्यांनी नियमितपणे मसूर डाळीचे सेवन करावे.
शुक्राणूंची गुणवत्ता सुधारते
मसूरमध्ये फॉलिक ऍसिड असते, जे पुरुषांच्या शुक्राणूं च्या वाढीसाठी प्रभावशाली आहे. काही पुरुषांना शुक्राणूंच्या गतिशीलतेसाठी या मसूराचे पाणी पिण्याचा सल्ला अनेक डॉक्टर देतात.
त्वचा रोगात फायदेशीर
जर तुमच्या चेहऱ्यावर डाग असतील आणि डोळ्यांवर सूज येण्याच्या समस्या असतील तर तुम्ही मसूराचे सेवन करावे. मसूर डाळ शरीराचे त्वचेच्या आजारांपासून संरक्षण करते.
कंबर आणि पाठदुखी वर फायदेशीर
या डाळीचे नियमित सेवन केल्याने कंबर व पाठदुखीपासून आराम मिळतो. पाठदुखीपासून आराम मिळवण्यासाठी मसूर व्हिनेगरमध्ये बारीक करून घ्या. नंतर त्याचा हलका लेप आणि कंबरेवर आणि पाठीवर लावा. असे केल्यानेही त्वरित आराम मिळतो.
रक्तातील साखरेची पातळी संतुलित राखण्यास मदत करते
मसूरमध्ये डायटरी फायबर मुबलक प्रमाणात आढळतात. हि डाळ पचन गती कमी करते आणि रक्तातील साखरेच्या पातळीत अचानक होणारी वाढ टाळते. त्यामुळे ज्या लोकांना शुगर, डायबिटीज आणि इन्सुलिन उत्पादनात कमतरता अशा समस्या आहेत त्यांनी ही डाळ रोज खाण्याचा सल्ला दिला जातो.
मसूर डाळ जास्त खाण्याचे दुष्परिणाम – Side Effects of Eating Too Much Lentil in Marathi
मसूर डाळीचे कोणतेही मोठे दुष्परिणाम होत नाहीत. पण सत्य हे देखील आहे की एकाच वेळी कोणत्याही गोष्टीचे जास्त सेवन केल्याने अडचणी वाढू शकतात. मसूर डाळीच्या अतिसेवनामुळे मूत्रपिंडाचे आजार, पोटॅशियम वायू विषबाधा आणि अमीनो ऍसिडचे उच्च उत्पादन यासारखे दुष्परिणाम होऊ शकतात. तर लोकांमध्ये ते ऍलर्जी म्हणून देखील उद्भवू शकते.
हे सुद्धा नक्की वाचा
गोवर हा संसर्ग नेमका काय? गोवरची लक्षणे आणि उपचार
महोगनी झाडाची जातीची लागवड करा, लाखोंची कमाई होणारं;कसं ते वाचा
Barley Meaning in marathi – फायदे, उपयोग, नुकसान
आश्चर्यकारक सुपरफूड क्विनोआ (Benefits Of Quinoa In Marathi)
मसूर डाळ कशी शिजवावी
डाळी बनवणे ही देखील एक कला आहे. डाळ योग्य पद्धतीने तयार केल्यावर त्याची चव अनेक पटींनी वाढते. येथे आम्ही तुम्हाला मसूर डाळ बनवण्याची पद्धत सांगत आहोत.
साहित्य:
एक वाटी मसूर
1 टीस्पून हळद
अर्धा टीस्पून धने पावडर
चवीनुसार मीठ
लाल तिखट चवीनुसार
1 टोमॅटो
आवश्यकतेनुसार तेल
1 टीस्पून जिरे
1 टीस्पून बारीक चिरलेली हिरवी मिरची
1 टीस्पून बारीक चिरलेली कोथिंबीर
1 मोठा कांदा
मसूर बनवण्याची सामान्य पद्धत: – Method of Making Lentils in Marathi
मसूर डाळ धुवून कुकरमध्ये ठेवा आणि मसूराच्या वर २ इंच पाणी टाका. तसेच त्यात मीठ, तिखट, धनेपूड आणि हळद घाला.
नंतर मंद आचेवर शिजवण्यासाठी ठेवा.
३ शिट्ट्या होईपर्यंत कुकर मध्ये राहू द्या. कुकरच्या 3 शिट्ट्या झाल्यावर तुमची डाळ पूर्ण शिजली जाईल.
नंतर कढईत तेल गरम करा.
तेल गरम झाल्यावर प्रथम जिरे, नंतर चिरलेली हिरवी मिरची आणि नंतर कांदे घाला.
कांदे सोनेरी होईपर्यंत परतून घ्या.
नंतर त्यात टोमॅटो घालून वितळू द्या.
टोमॅटो शिजल्यानंतर कुकरमधून मसूर काढून त्यात टाका.
साधारण आचेवर साधारण ५-१० मिनिटे शिजू द्या. या दरम्यान अधूनमधून ढवळत राहा.
यानंतर मसूर गॅसवरून काढून वरती हिरवी कोथिंबीर घालून सजवा.
हे सुद्धा नक्की वाचा –
तुरटीचे ‘हे’ 10 गुणकारी फायदे आफ्टरशेवसाठी आहेत लाभदायी
Sitopaladi Churna चे फायदे, तोटे, उपयोग, सेवन आणि साइड इफेक्ट्स
‘शतावरी’ एक जादुई औषधी वनस्पती, शतावरीची संपूर्ण माहिती
श्रावणात कुट्टुचं महत्त्व मोठं, हे कुट्टु काय असतं? उपवासाला ते खाणं तब्येतीसाठी पोषक , ते कसं?
भोपळ्याच्या बियांचे हे आहेत आश्चर्यकारक फायदे, आजच करा आहारात समावेश
Amrit Raosaheb Gorule
December 15, 2022I love reading your articles that enhances my knowledge to advise people around me.Thank you