साल्मन फिश खाण्याचे फायदे, तोटे (संपूर्ण माहिती) | Salmon Fish in Marathi

Salmon Fish in Marathi – मित्रांनो, आपण नेहमीच आपल्या शरीराला एक चांगला आहार दिला पाहिजे, संतुलित आहार शरीरासाठी खूप फायदेशीर असतो.

काही लोक उत्तम आहार घेण्यासाठी मांसाहारी अन्न निवडतात तर काही शाकाहारी अन्न खातात. पण जर आपण मांसाहारी असाल तर साल्मन मासा हे नाव चांगल्या आहाराच्या अगदी शीर्षस्थानी येते.

सॅल्मन फिश हे एक लोकप्रिय सीफूड आहे. हा एक प्रकारचा मासा आहे जो सामान्यत: थंड, स्वच्छ पाण्यात आढळतो आणि त्याच्या विशिष्ट गुलाबी-नारिंगी मांसासाठी ओळखला जातो. सॅल्मन फिश हे केवळ स्वादिष्टच नाही तर महत्त्वाचे पोषक आणि आरोग्य लाभांनी भरलेले आहे.

सॅल्मन फिश अनेक कारणांसाठी महत्त्वाचे आहे. प्रथम, ते मानव आणि प्राणी दोघांसाठी अन्नाचा एक प्रमुख स्त्रोत आहे. सॅल्मन फिशिंग हा जगातील अनेक भागांमध्ये एक महत्त्वाचा उद्योग आहे, जो स्थानिक समुदायांना रोजगार आणि आर्थिक लाभ प्रदान करतो.

Salmon Meaning in Marathi | साल्मन माशाला मराठी भाषेत काय म्हणतात?

Salmon Fish ला मराठी मध्ये रावस मासा असे म्हणतात. हा एक अशा प्रकारचा मासा आहे जो गोड्या तसेच खाऱ्या पाण्यात सुद्धा राहू शकतो. भारताच्या पूर्व किनाऱ्यावर पश्चिम बंगाल आणि ओडिशा या राज्यांमध्ये तसेच गुजरात आणि महाराष्ट्रातील पश्चिम किनाऱ्यावर रावस मासे सापडतात. पश्चिम बंगालमधून जाणाऱ्या गंगेच्या उपनदी हुगळी नदीतही हा मासा सापडतो.

साल्मन हा एक रंगाचा सुद्धा प्रकार आहे जो गुलाबी नारंगी रंगाच्या श्रेणीमध्ये मोडतो आणि याच रंगावरून या माशाचे नाव सालमन असे ठेवले आहे.

या माशाचा रंग चांदी सारखा असतो परंतु जेव्हा या माशाला साफ केले जाते तेव्हा तो नारंगी रंगाचा दिसतो,  मानल जाते की हे मासे अंडी देण्यासाठी ताज्या पाण्या मध्ये येतात आणि या माशाचा अधिकतम वजन ५७.४ किलो ग्राम आणि लांबी दीड मीटर पर्यंत असते.

सॅल्मन फिशचे प्रकार – Types of Salmon Fish in Marathi

सॅल्मन फिशचे काही सामान्य प्रकार खालीलप्रमाणे आहेत:

अटलांटिक सॅल्मन

या माशाला साल्मो सालार म्हणूनही ओळखले जाते, अटलांटिक सॅल्मन हा एक मोठा मासा आहे जो उत्तर अटलांटिक महासागरात आढळतो. या माशांची चव सौम्य असते, मजबूत आणि तेलकट texture  मुले  ते ग्रिलिंग, बेकिंग साठी लॊजप्रिय आहेत.

चिनूक सॅल्मन

चिनूक सॅल्मन, ज्याला किंग सॅल्मन असेही म्हणतात, सर्व सॅल्मन प्रजातींपैकी हि सर्वात मोठी प्रजाती आहे. हे मासे त्यांच्या समृद्ध आणि लोणीयुक्त चव, उच्च तेल सामग्री आणि मजबूत, फ्लॅकी texture यासाठी प्रसिद्ध आहेत. हे मासे सामान्यतः सुशी, साशिमी आणि सेविचेमध्ये वापरले जातात.

कोहो सॅल्मन

या प्रजातीला सिल्व्हर सॅल्मन म्हणूनही ओळखले जाते, कोहो सॅल्मन हा पॅसिफिक महासागरात आढळणारा मध्यम आकाराचा मासा आहे. यांची चव सौम्य असते, नाजूक आणि फ्लॅकी टेक्सचरमुळे ते ग्रिलिंग, बेकिंग आणि ब्रोइलिंगसाठी लोकप्रिय आहेत.

गुलाबी सॅल्मन

गुलाबी सॅल्मन, ज्याला हंपबॅक सॅल्मन असेही म्हणतात, सर्व सॅल्मन प्रजातींपैकी सर्वात लहान आहे. हे मासे कॅनिंग आणि धूम्रपान करण्यासाठी आदर्श बनतात.

Sockeye Salmon

Sockeye Salmon, ज्याला रेड सॅल्मन असेही म्हणतात, हा पॅसिफिक महासागरात आढळणारा मध्यम आकाराचा मासा आहे. त्यांच्याकडे एक खोल, समृद्ध चव आहे, मजबूत आणि दाट पोत जे त्यांना ग्रिलिंग आणि स्मोकिंग साठी प्रसिद्ध आहेत.

सॅल्मन फिशचे पौष्टिक फायदे – Nutritional Benefits of Salmon Fish in Marathi

प्रथिने जास्त

सॅल्मन फिश हा प्रथिनांचा चांगला स्रोत आहे, जो शरीरातील Tissue तयार करण्यासाठी आणि दुरुस्त करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण आहे. सॅल्मनच्या 3.5-औंस सर्व्हिंगमध्ये सुमारे 22-25 ग्रॅम प्रथिने असतात, जे तुम्हाला चिकन किंवा बीफ मधून मिळणाऱ्या प्रथिनांपेक्षा जास्त आहे.

ओमेगा-३ फॅटी ऍसिडस् ने समृद्ध

ओमेगा-३ फॅटी ऍसिड हे आवश्यक फॅट्स आहेत जे आपले शरीर स्वतः तयार करू शकत नाही. मेंदूच्या कार्यासाठी, हृदयाच्या आरोग्यासाठी आणि शरीरातील जळजळ कमी करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण असलेल्या या निरोगी चरबीचा सॅल्मन फिश हा एक उत्तम स्रोत आहे.

वजन कमी करण्यासाठी

हा समुद्री मासा वजन कमी करू इच्छिणाऱ्या लोकांसाठी खूप फायदेशीर आहे. सैल्मन मध्ये असणाऱ्या उच्च प्रथिनांच्या सेवनामुळे भूक नियंत्रित होण्यास मदत होते. जे वजन वाढण्याचे सर्वात महत्वाचे आणि प्रमुख कारण आहे.

साल्मन माशा मध्ये असलेली पोषक तत्त्वे भूक वाढवणाऱ्या संप्रेरकांवर नियंत्रण ठेवतात. चांगल्या प्रमाणात असणारी Proteins ची मात्र आपला पचनसंस्थेला मजबूत करतात.

व्हिटॅमिन डीचा स्त्रोत

सॅल्मन फिश व्हिटॅमिन डीचा देखील एक चांगला स्त्रोत आहे, जो हाडांच्या आरोग्यासाठी, रोगप्रतिकारक कार्यासाठी आणि विशिष्ट रोगांचा धोका कमी करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण आहे. सॅल्मनच्या 3.5-औंस सर्व्हिंगमध्ये सुमारे 400-600 IU व्हिटॅमिन डी असते, जे बहुतेक लोकांसाठी दररोज शिफारस केलेल्या सेवनापेक्षा जास्त आहे.

पारा कमी

इतर काही प्रकारच्या माशांच्या विपरीत, सॅल्मनमध्ये पारा तुलनेने कमी असतो. हे अशा लोकांसाठी सुरक्षित आणि आरोग्यदायी पर्याय आहे ज्यांना त्यांच्या जवणात जास्त पारा नको असतो.

सॅल्मन फिशचे आरोग्य फायदे – Health Benefits of Salmon Fish in Marathi

हृदयविकाराचा धोका कमी

अमेरिकन हार्ट असोसिएशनच्या म्हणण्यानुसार, आठवड्यातून एकदा साल्मन मासा खाल्ल्याने हृदयविकाराचा झटका आणि इतर हृदयरोगापासून सुरक्षित राहण्यास मदत होऊ शकते. सॅल्मनमध्ये ओमेगा -3 फॅटी ऍसिडच्या उच्च पातळीमुळे, जे रक्तदाब कमी करण्यास, जळजळ कमी करण्यास आणि कोलेस्टेरॉलची पातळी सुधारण्यास मदत करतात.

मेंदूचे कार्य सुधारते

सॅल्मनमधील ओमेगा -3 फॅटी ऍसिड मेंदूच्या कार्यासाठी महत्त्वपूर्ण आहे. अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की सॅल्मन खाल्ल्याने स्मरणशक्ती, फोकस आणि एकूणच संज्ञानात्मक कार्य सुधारते.

जळजळ कमी

शरीरातील दीर्घकाळ जळजळ हा हृदयरोग, कर्करोग आणि मधुमेहासह अनेक रोगांशी निगडीत आहे. सॅल्मन फिश खाल्ल्याने शरीरातील जळजळ कमी होण्यास मदत होते.

कमी रक्तदाब

उच्च रक्तदाब हा हृदयरोग आणि heart disease चे प्रमुख कारण आहे. सॅल्मन फिश खाल्ल्याने रक्तदाब कमी होण्यास मदत होते. एकूणच, सॅल्मन फिश हे एक स्वादिष्ट आणि पौष्टिक अन्न आहे जे असंख्य आरोग्य फायदे देऊ शकते. तुमच्या आहारात सॅल्मनचा समावेश करून तुम्ही तुमचे एकंदर आरोग्य सुधारू शकता आणि अनेक आजारांचा धोका कमी करू शकता.

निरोगी डोळ्यांसाठी

असे मानले जाते की पुरेशा प्रमाणात ओमेगा-३ फॅटी ऍसिड चे सेवन डोळ्यांसाठी फायदेशीर आहे. या माशांमध्ये असलेले ओमेगा-३ फॅटी ऍसिड आणि अमिनो आम्ल मॅक्युलर विघटन, रेटिना कोरडेपणा, दृष्टी कमी होणे यासारखे डोळ्याचे आजार आणि डोळ्यांची सूज व थकवा कमी करण्यास मदत करतात.

हे देखील सिद्ध झाले आहे की जे लोक नियमितपणे ओमेगा-३ फॅटी ऍसिड किंवा या माशाचे सेवन करतात त्यांची दृष्टी इतरांपेक्षा चांगली असते. सॅल्मन मासे अधिक पौष्टिक आणि निरोगी असतात. जुनाट आजाराने ग्रस्त असलेल्या लोकांसाठी हे अधिक फायदेशीर आहे कारण त्यात पूरक प्रथिने असतात जे पचवणे सोपे आहे.

चमककदार त्वचेसाठी

साल्मन मासे हे ओमेगा-३ फॅट्सने समृद्ध असल्या कारणाने ते आपली त्वचा चमकदार मऊ आणि कोमल बनवतात.

याशिवाय, या मध्ये आढळणाऱ्या अस्‍थैक्‍स‍िथिन चे कॅरोटिनॉइड टीऑक्‍सीडेंट फ्री रेडिकल्‍स चा प्रभाव कमी करण्यास मदत करतात. हे फ्री रेडिकल्‍स वृद्ध लोकांमध्ये आढळतात. यामुळे जगभरातील सौंदर्य तज्ज्ञ त्वचेला सुंदर, चमकदार आणि निरोगी ठेवण्यासाठी साल्मन माशा ची शिफारस करतात.

सॅल्मन फिश कसे तयार करावे आणि शिजवावे – How to Prepare and Cook Salmon Fish in Marathi

ग्रिलिंग: सॅल्मन फिश शिजवण्याचा ग्रिलिंग हा लोकप्रिय मार्ग आहे. माशांना फक्त ऑलिव्ह ऑईल लावा, मीठ आणि मिरपूड घाला आणि माशाच्या जाडीनुसार, प्रत्येक बाजूला सुमारे 6-8 मिनिटे मध्यम-उच्च आचेवर ग्रिल करा.

बेकिंग

सॅल्मन फिश शिजवण्याचा आणखी एक सोपा आणि आरोग्यदायी मार्ग म्हणजे बेकिंग. तुमचे ओव्हन 375°F वर गरम करा, माशांना मीठ आणि मिरपूड लावा आणि सुमारे 12-15 मिनिटे बेक करा, किंवा मासे शिजेपर्यंत आणि काट्याने सहजपणे फ्लेक्स होईपर्यंत बेक करा .

पॅन-सीअरिंग

सॅल्मन फिश शिजवण्याचा पॅन-सीअरिंग हा एक जलद आणि स्वादिष्ट मार्ग आहे. नॉनस्टिक कढईत एक चमचा ऑलिव्ह ऑईल मध्यम-उच्च आचेवर गरम करा, तव्यावर मसालेदार मासे घाला आणि प्रत्येक बाजूला सुमारे 4-5 मिनिटे शिजवा किंवा मासे सोनेरी तपकिरी होईपर्यंत शिजवा.

साल्मन मासे खाण्याचे तोटे – Disadvantages of Eating Salmon Fish

विविध आरोग्यदायी फायद्यां सोबत सॅल्मन माशांचे काही दुष्परिणाम हि आहेत. चला बघूया या माशाच्या अधिक सेवनाने काय दुष्परिणाम होऊ शकतात.

पारा (Mercury) विषाक्‍तता

साल्मन मासे दोन प्रकारचे असतात, एक नदी किंवा समुद्रात स्वतंत्रपणे आढळतात आणि दुसरा तलावांमध्ये इ. अभ्यासात असे दिसून आले आहे की तलावांमध्ये उत्पादित साल्मन माशांमध्ये पॉलिचरिनेटेड बायफिनिल डायऑक्साइड (पॉलिक्लोरिनेटेड बायफिनिल्स (पीसीबी), डायोक्सिन), पारा (पारा) आणि अनेक क्लोरीनयुक्त कीटकनाशके (क्लोरिनेटेड कीटकनाशके) यांसारख्या दूषित पदार्थांची पातळी जास्त असते. या प्रदूषकांच्या सेवनामुळे कर्करोग, मधुमेह आणि स्‍ट्रोक इ.आजार होऊ शकतात.

गरोदर आणि स्तनपान करणाऱ्या स्त्रिया

स्त्रियांनी या माशाचे सेवन नियंत्रित प्रमाणात केले पाहिजे, विशेषत: जेव्हा गर्भवती किंवा स्तनपान करणाऱ्या महिलांनी, साल्मन माशांमध्ये पारा अधिक प्रमाणात असतो ज्याचा गर्भाच्या विकसनशील मेंदू आणि मज्जासंस्थेवर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो.

तापकिडाचा संसर्ग

हा मासा चांगला शिजवल्या नंतरच खाल्ला पाहिजे. कच्चे किंवा कमी शिजवलेले मासे खाल्ल्याने यात डिफिलोभोथोट्रिम लटम (डिपिलोबोथियम लटम) नावाचे तापकृमी जीवाणू होऊ शकतात.

या जीवाणूंच्या उपस्थितीमुळे खालील समस्या उद्भवू शकतात.
पोटदुखी
दस्त
उलटी होणे
वजन कमी होणे
व्हिटॅमिन बीची कमतरता

तर मित्रानो हे होते साल्मन मासा खाल्ल्याने होणारे फायदे आणि तोटे (Salmon Fish Benefits And Side Effects in Marathi). आपल्याला हा लेख कसा वाटलं ते आम्हाला कंमेंट करून नक्की सांगा.

हे सुद्धा वाचा –

बासा मासे: आरोग्य लाभ, पोषण, फायदे 

मॅकरेल फिशचे ०५ (अविश्वसनीय) फायदे

सार्डिन माशांची संपूर्ण माहिती | सार्डिन माशाचे आरोग्य फायदे आणि रोचक तथ्ये